Oceaanruggen en diepzeetroggen

De Mid-Atlantische Rug in IJsland gezien vanuit de lucht.
We naderen het einde van onze wandeling: het centrum van de Atlantische Oceaan. Voor ons verschijnt de machtige Mid-Atlantische Rug. Een keten van submariene bergen, breuken en nog actieve vulkanen. Dat wordt een stevige beklimming van zo’n 1.000 m hoogte, boven de abyssale vlakte. De Mid-Atlantische Rug is de langste bergketen op aarde (10.000 km), alweer een record. Deze oceaanrug strekt zich uit van de Noordelijke IJszee, dwars doorheen IJsland (waar deze boven het water uitsteekt zodat je hem kan bezoeken!) en de Azoren, over de evenaar tot Antarctica. De Mid-Atlantische Rug staat in verbinding met de ruggen van andere oceanen, ze nemen samen 56.000 km van de aarde in.
Hier bewegen tektonische platen langzaam uit elkaar en wordt er nieuwe oceaankorst gevormd: de Afrikaanse en Euraziatische platen in het oosten, en de Noord-Amerikaanse en Zuid-Amerikaanse platen in het westen.
Wat we niet op de wandeling hebben gezien zijn diepzeetroggen. Daarvoor trekken we beter naar de Stille Oceaan of naar de Caraïben. Troggen vinden we aan actieve plaatranden waar de oceaankorst in de mantel wegzakt. De Hollywoodster onder de diepzeetroggen is de Marianentrog, in 2012 verkend door filmmaker James Cameron. Hij was de 3de mens in de geschiedenis die deze diepzeetrog bezocht, na de expeditie van Jacques Piccard en Don Walsh in 1960 met hun duikboot de Triëste. In de top-10 van de diepste troggen vinden we slechts één trog in de Atlantische Oceaan terug, de Puerto Rico Trog (8.648 m). Nabij zulke subductiezones komen smalle onderzeese bergketens voor die boven water vulkanische eilandenbogen vormen zoals de Caraïben.
Zo, onze reis langs de grote onderwaterlandschappen zit er nagenoeg op. Kom gerust terug!
Puerto Rico Trog in de Atlantische Oceaan © NOAA