De beweging van de platen heeft voor heel wat interessante landschappen gezorgd, zowel boven als onder water. Maar het heeft tot de 20ste eeuw geduurd voordat we wisten hoe diep de oceaan en hoe gevarieerd het landschap onderwater is. Dankzij de ontwikkeling van hoogtechnologische apparatuur kunnen we de oceaanlandschappen vanop een afstand bekijken of beter gezegd, beluisteren. 

 

De inzet van de militaire sonar (sound navigation and ranging), gebruikt tijdens WOII om op zee vijandige schepen op te sporen, betekende onverwachts een grote doorbraak in de bathymetrie (dieptemetingen). Het merendeel van de geluidsgolven reikte amper tot aan de vijandige schepen, maar ze bereikten wel de zeebodem. Deze data werd achteraf gebruikt om de eerste accurate kaarten van de oceaanvloer op te stellen. Vandaag hebben onderzoeksschepen  een multibeam sonar aan boord om de afstand van het schip tot de bodem te kunnen berekenen. Het principe van deze akoestische dieptemeting komt overeen met hoe dolfijnen door middel van echolocatie voorwerpen kunnen lokaliseren. Een toestel onderaan het schip zendt een brede bundel van geluidspulsen uit naar de bodem, en registreert dan de tijd die nodig is om de echo van de geluidsgolven op te vangen.

 

De topografie van de oceaanbodem kennen we vooral dankzij de satellietaltimetrie. NASA lanceerde satellieten zoals oa de Seasat (1978), Geosat (1985), TOPEX/Poseidon (1992) en Jason-2 (2008) om het zeeniveau te meten. Bergen en dalen veroorzaken namelijk kleine verschillen in hoe de zwaartekracht op het zeeniveau werkt. Het wateroppervlak buigt (bijna onmerkbaar) in overeenstemming met het reliëf van de bodem. Een radar bevestigd aan een satelliet meet deze verschillen. Van daaruit kan ruwweg het reliëf van de oceaanbodem berekend worden. De data die satellieten verzamelen heeft niet dezelfde resolutie als de multibeamdata verzameld van op een schip. Multibeamgegevens zijn veel nauwkeuriger, satellieten brengen eerder grote structuren in kaart en hebben het grote voordeel dat we niet over elke meter oceaanbodem dienen te varen. Dit zou 200 scheepsjaren duren en miljarden euro’s kosten.